DUYGUSAL YORGUNLUK (LANGUISHING SENDROMU) NEDİR VE DEPRESYONDAN FARKI NEDİR?

Özellikle okul hayatındaki gençlerde ve yoğun iş temposundaki yetişkinlerde ortaya çıkan ve duygusal yorgunluk, çöküntü ve tükenmişlik hali olarak ifade edilen “languishing” terimi, ilk kez 2002 yılında psikolog ve sosyolog Corey Keyes tarafından kullanılmıştır. Kişinin ne tam anlamıyla depresif ne de tam anlamıyla sağlıklı, ikisinin ortasında hissettiği bir durgunluk halidir. Günümüzde modern yaşamın yoğun stresi, ekonomik belirsizlikler, gelecek kaygısı ve pandeminin etkisiyle daha fazla ön plana çıkan bir kavram haline gelmiştir.

Duygusal Yorgunluk (Languishing Sendromu) Nedir? 

Languishing, Latince'de ‘languere’ kelimesinden gelen ve asıl anlamı rahatsızlık ve bitkinlik olan bir kavramdır. Zihinsel ve ruhsal esenliğin tam karşıtı olarak da tanımlanabilen duygusal yorgunluk, hem kişisel ve hem de ilişkisel zorlukların yaşanmasına neden olur. Depresyon ile karıştırılan bu durumu, belirli yönleriyle ayırt etmek mümkündür. Bazı semptomlar ve ortaya çıkma nedenleri duygusal yorgunluğun depresyondan daha farklı olduğunu gösterir. Düşünceleri, duyguları ve ruhu etkileyen duygusal yorgunluk ile başa çıkmak için bazı destek yöntemleri uygulanabilir.  

Duygusal Yorgunluk (Languishing Sendromu) İle Depresyon Arasındaki Fark Nedir? 

Her iki duygu durumu arasında ayırt edilebilecek büyük farklılıklar vardır:

1.       Kişinin bedenen dinlenmesine rağmen çoğunlukla yorgun hissetmesi duygusal yorgunluk işaretlerinden biridir. Depresyon ise genellikle bireyin kendini üzgün hissetmesi ve umutsuzluk duymasıyla açıklanabilir. Ancak languishing sendromu yaşayan biri kendini üzgün hissetmekten daha ziyade, hayattan bıkmış ve bunalmış hisseder. Hüzünden çok ruhsal olarak çöküntü, genel boşluk hissi ve duygu eksikliği yaşanır.  

2.       Kişinin kendini iyi hissetmediği languishing, stres ve kaygı gibi durumlarla da kendini göstermez. Çoğunlukla durgunluk ve hayata karşı hevessizlik, duygusal yorgunluğun ayırt edici belirtilerindendir.

3.       Depresyon, bireyin yeme ve uyuma gibi gereksinimlerini olumsuz yönde etkileyen bir psikolojik durumdur. Ancak sözü edilen languishing sendromunda kişinin temel ihtiyaçlarını etkileyen büyük olumsuz ve kalıcı davranışlar görülmez.

4.       Duygusal yorgunluk yaşayan biri, hayatındaki diğer sorumlulukları yerine getirebilir, ancak bunu yaparken bir anlam ya da tatmin duygusu hissetmez.

Duygusal Yorgunluk (Languishing Sendromu) Neden Olur? 

Duygusal yorgunluk, çeşitli nedenlere bağlı olarak ortaya çıkan ve pek çok kişinin yaşayabileceği psikolojik bir durumdur:

1.       Araştırmalara göre çevresel faktörlerin ve sosyal durumların daha fazla etkili olduğu gözlemlenir.

2.       Aile içinde ya da ikili ilişkilerde yaşanan sorunlar, duygusal yorgunluğun ortaya çıkmasına sebebiyet verebilir.

3.       Bireylerin iletişim eksikliğinden kaynaklı birbirini anlayamaması ve anlaşamaması, kişinin kendisini yalnız hissetmesine yol açar.

4.       Çabaların sonuçsuz ve karşılıksız kalması, ruhsal olarak yorucu olabilir.

5.       İş hayatındaki yoğun çalışma temposu ve fazla sorumluluk, duygusal yorgunluğun birincil nedenleri arasında yer alır. Görevlerin artması, yönetici ve iş arkadaşlarıyla dengeli iletişim kurma çabaları zamanla zihinsel olarak bitkin hissettirebilir.

6.       İş dışında özel hayatta yerine getirilmesi gereken sorumluluklar da stresle birleşerek tükenmişlik hissiyatı oluşturabilir. Bunlara bağlı olarak kendini, ailesini ve arkadaşlarını ihmal eden birey duygusal anlamda tükenmeye başlar. Öz saygıyı ve öz güveni de etkileyen bu durum, psikolojik sağlığı zayıflatır.  

7.       Languishing, psikoloji bağlamında bazen travmatik olayların etkisine bağlı olarak da ortaya çıkabilir. İnişli-çıkışlı duygular sonrası harcanan çaba, bireyi ruhsal olarak yorabilir.

8.       Mükemmeliyetçilik de ölçülü olmayan hedeflerin koyulmasıyla kişiye sürekli baskı ve tatminsizlik hissettirir. Hangi alanda hedef koyulduysa o alana tamamen yönelen ve odaklanan birey kendini oldukça kısıtlar. Bunun sonucunda sosyal izolasyon ve yalnızlık hisleri ortaya çıkar. Hedeflerine ulaşmakta ısrarcı ve istikrarlı olan mükemmeliyetçi insanlar, zamanla ruhsal ve duygusal anlamda yorulurlar.  

Duygusal Yorgunluk (Languishing Sendromu) Belirtileri Nelerdir? 

Semptomlar, herkeste aynı yoğunlukta birebir yaşanmasa da benzer durumlar görülebilir:

1. Durgun ve donuk ruh hali  

2. Normalden daha fazla motivasyonsuz hissetme  

3. Hem ruhsal ve hem de fiziksel olarak yorgun hissetme  

4. Hayata karşı hevessizlik ve heyecan duygusunu yitirme  

5. Hayat amacından sapma 

6. Görevleri yerine getirmede zorlanma  

7. Sosyal çevreden kopma  

8. Tedirginlik  

9. Karamsarlık  

10. İş veya okul hayatında performans düşüklüğü  

11. Sürekli bitkin ve enerjisiz hissetme  

12. Normalde keyif aldığı bir etkinliğe katılmama

13. Yapmayı sevdiği bir hobiyi gerçekleştirmek istememe

Duygusal Yorgunluğun (Languishing Sendromu) Olumsuz Etkileri Nelerdir? 

Languishing’in bireysel, sosyal, psikolojik, özel ve iş hayatındaki olumsuz etkileri yadsınamaz:

1.       Sosyal, özel, iş ve okul hayatına etki eder ve bireyin genel yaşam memnuniyetini düşürür.

2.       Varoluşsal krize benzer olarak görülen bu durum, bireyin anlam arayışı ve yaşamda hedeflerine ulaşma konusunda zorluklara neden olur.

3.       Duygusal ve zihinsel olarak yorgun hissettirerek, bireyin gergin hissetmesine ve olumsuz bakış açısı yaratmasına sebep verir.

4.       Yoğun düzeyde yaşandığında çok fazla görevin üstlenilmesi ve tedirginlik duyulması, bazı fiziksel rahatsızlıkları tetikleyebilir:

a.       Ağrılı kas tutulmaları

b.      Baş ağrıları

5.       İş veya okulda günlük hayata da olumsuz etkileri olarak bazı belirtiler ortaya çıkarabilir:

a.       Dikkat eksikliği: İşyerinde, okulda derslerde veya evde ödev yaparken dikkat eksikliği

b.      Performans düşüklüğü:  İşyerinde veya okulda başarısızlık, düşük karne notları

6.       Sürekli bu ruh durumunda olmak, kişinin kendini ihmal etmesine ve zamanla kendine değer vermemesine de neden olabilir. Özsaygı ve öz güvenin azaltılmasına sebebiyet verdiği için genel yaşam kalitesi düşer.

7.       Sosyal çevreye dahil olmak istememe ve etkinliklere katılmama, zamanla bireyin etrafındakilerden soyutlanmasına sebep olur.

Duygusal Yorgunluk (Languishing Sendromu) ile Nasıl Başa Çıkılır? 

Languishing ile başa çıkmak ve duygusal olarak iyileşmeyi mümkün kılmak için uzmanlar farkındalık ve öz bakım pratiklerinin düzenli olarak yapılmasını önerir. Duyguların tanınması ve fark edilmesi, bu noktadaki en önemli unsurdur.

Duygusal yorgunluk (Languishing sendromu) ile başa çıkma yöntemleri şunlardır: 

1. Düzenli ve yeterli olarak uyumak: Güne daha zinde başlamayı sağlar.  

2. Günlük tutmak: Duygu ve düşünce farkındalığı kazanmak için günlük tutmak davranışları düzenleyebilir. Günlüğe nelere minnettar olduğunuzu yazarak sahip olduklarınızın değerini anlayabilir ve olumlu anları fark edebilirsiniz.  

3. Rutin dışına çıkmak: Rutinlerinizde küçük değişiklikler yapmak, sizi zihinsel olarak daha iyi hissettirebilir.  

4. Kültür-sanat veya hobi ile uğraşmak: Gün içinde yaratıcılığınızı teşvik edecek bir hobi ya da alışkanlık geliştirebilirsiniz. Duygularınızı ifade etmek için yazabilir, resim yapabilir ya da müzik dinleyebilirsiniz. 

5. Spor yapmak: Mutluluk hormonunu harekete geçiren eylemleri gerçekleştirebilirsiniz. 

6. Başkalarıyla vakit geçirmek: Aile ve yakın arkadaşlarınıza vakit ayırarak kendinizi yalnızlıktan alıkoyabilirsiniz. 

7. Ev işi yapmak: Ev ya da çalışma ortamınızda dekoratif değişiklikler yapmak ve temizlik yapmak da motivasyonunuzu artırabilir.  

8. Yabancı dil öğrenmek: Daha fazla motive ve başarılı hissetmek için yabancı dil gibi yeni bir beceri öğrenebilirsiniz.  

Duygusal Yorgunluk (Languishing Sendromu) Hakkında Sıkça Sorulan Sorular 

1.       “Duygusal yorgunluk (Languishing sendromu) nasıl anlaşılır?” 

Languishing, bireyin normalden daha fazla bitkin ve donuk olmasıyla anlaşılabilir. Sevilen hobilere ve insanlara karşı dahi ilginin azalması, duygusal yorgunluğun önemli bir belirtisidir. Günlük rutinleri monoton bulmak ve yaşama karşı hevessiz olma durumu da bu duygusal sendromun göstergelerinden olabilir.

2.       “Psikolojik yorgunluğun belirtileri nelerdir?”

a. Sürekli bir endişe ve stres halini içeren kaygı

b. Depresyon ve umutsuzluk hissi

c. Enerji eksikliği

d. Motivasyon eksikliği, motivasyonda azalma

e. Konsantrasyon kaybı ve odaklanmada güçlük

f. Sinirli olma, kolayca sinirlenme

g. Uyku sorunları yaşama, uyuma isteği

h. Kas ağrısı, baş ağrısı.